Azerbaycan'lı kardeşlerimiz vatan topraklarının bir parçası olan Dağlık Karabağ’ın, Sovyet yönetimi tarafından Azerbaycan'dan koparılıp Ermenistan’a verilmesine itiraz etti. SSCB’den ayrılarak bağımsız bir devlet olmak istedi. Bu amaçla gösteriler düzenlendi.
13 Ocak 1990 tarihinde başlayan bu gösteriler Sovyetlere istedikleri fırsatı verdi. Sovyet Ordusu Bakü'ye girerek olayları kanlı bir şekilde bastırdı. Amacı Sovyetler cumhuriyetlerinde artan milliyetçi hareketlenmelere ve bağımsızlık taleplerine gözdağı vermek olan bu baskında 142 Azerbaycan'lı öldürüldü.
Bu olay diğer Türk Cumhuriyetlerinde olduğu gibi, Azerbaycan'da yıllarca süren Sovyet zulmününün son halkası oldu. 19 Ocak 1990 gecesinde, SSCB Parlamentosu Başkanı Mihail Gorbaçov o zaman yürürlükte olan SSCB ve Azerbaycan yasalarına aykırı bir şekilde başkent Bakü ve diğer önemli kentlerde 20 Ocak tarihinden itibaren olağanüstü hal ilan edilmesi yönünde kararname imzaladı.
Bu olağanüstü hal kararnamesi halka ilan bile edilmeden, Bakü sokaklarında Sovyet ordusunun özel birlikleri tarafından birçok Azeri amansızca öldürüldü.
Azerbaycan devlet televizyon ve radyosu binasının elektrik ünitesi KGB timleri tarafından bombalandı ve halka herhangi bir bilginin verilmesinin önüne geçildi.
Bu katliamda 142 Azerbaycanlı öldürüldü, 612'si yaralandı, 841 Azerbaycanlı tutuklanarak diğer Sovyet cumhuriyetlerinde zindanlara atıldı.
Batı dünyası ne yaptı? Her zaman müslüman katliamlarında yaptıkları gibi koca bir hiç! Yok yok o kadar da değil. Bir şey yaptılar. Aynı yıl bu katliam emrini veren Mihail Gorbaçov'a Nobel Barış Ödülü verildi.
Bu saldırıya tepki vermeyen batı dünyası, bu hareketi ile Azerbaycan'a saldırıya tabir caiz ise cevaz vermiş oldu. İlerleyen yıllarda Ermenistan, Azerbaycan topraklarını işğal etti. Hocalı başta olmak üzere 10 binlerce Azeri'yi katletti.
Ancak 19 Ocak 1990 katliamı ters tepti ve Azerbaycan'ın bağımsızlığına giden yolun başlangıcı oldu.
20 Ocak 1990 olayları, Azerbaycan'lıların ortak hafızasına, yakın tarihin en kanlı günlerinden biri olarak geçti. Bağımsızlığın ardından 20 Ocak "Şehitleri Anma Günü" ilan edildi.
"Qara Yanvar" (Kara Ocak) olarak tarihe geçen 20 Ocak günü katledilen Azerbaycanlı kardeşlerimize Allah'tan (cc) rahmet diliyorum.
Azerbaycan kıyamete kadar hür ve bağımsız olsun.
