16 Ekim 2023 Pazartesi

FLAC ve WAV: En İyi Ses Dosyası Formatı Hangisidir

Müzik  dinliyorsanız (özellikle dijital ortamlarda) ve ses dosyalarıyla çalışmış iseniz FLAC ve WAV formatlarının olduğunu bilirsiniz. Ses dosyalarınızı hangi formatta tutacağınıza karar vermek, dosyalarınızın ne kadar iyi korunacağını belirleyecektir.

Farklı dosya formatları hakkında temel bilgiye sahip olsanız bile, arşivlerinizden en iyi şekilde yararlanmak için FLAC ile WAV'ı karşılaştırmak  önemlidir.

İşte WAV ve FLAC hakkında bilmeniz gerekenler.

FLAC nedir?

FLAC, Ücretsiz Kayıpsız Ses Kodek olarak çevirebileceğimiz "Free Lossless Audio Codec" kelimelerinin kısaltmasıdır . "Kayıpsız" terimi, diğer dosya formatlarını FLAC'a sıkıştırabileceğiniz anlamına gelir. İnsanlar bunu gereksiz yer kaplamadan ses dosyalarını bilgisayarlarında saklamak için yaparlar. Pratik olarak tüm ses dosyası formatlarını sıkıştırabilirsiniz, ancak FLAC bunu orijinal ses kalitesini bozmadan yapmanızı sağlar.

FLAC, 2001 yılında Xiph.Org Vakfı tarafından piyasaya sürülen bir formattır ve o zamandan beri oyunlarda en çok kullanılan ses dosyası formatlarından biri haline gelmiştir. O dönemde çok fazla yer kaplayan ses dosyası boyutlarının küçültülmesi vizyonunu hayata geçirmiştir.

FLAC'ı kullanmak, ses dosyalarını orijinal kalitelerini kaybetmeden orijinal boyutlarının %70'ına kadar sıkıştırabileceğiniz anlamına geliyor.

FLAC veya WAV arasında karar vermedeki faktörlerden biri FLAC'ın çok daha esnek ve  çok yönlü  bir dosya formatı olmasıdır. Ayrıca kullanımı tamamen ücretsizdir ve kod açık kaynaklıdır; bu, konuyu bilenlerin kodu istedikleri gibi değiştirebilecekleri anlamına gelir.

Günümüzde FLAC neredeyse tüm modern müzik çalarlarla uyumludur. Bilgisayarınızdan, akıllı telefonunuzdan veya tabletinizden bağımsız olarak FLAC dosyasını oynatırken herhangi bir sorun yaşamazsınız.

Peki FLAC, WAV'dan daha mı iyi? Bu büyük ölçüde ses dosyalarınızdan ne elde etmek istediğinize bağlıdır. FLAC, bazı cihazlarla uyumluluk, örnekleme hızları (sampling rate) ve bit derinliği (bit-depth) ile ilgili sorunlar nedeniyle mükemmel olmaktan uzaktır.

WAV dosyanızı FLAC dosyasına dönüştürmek istiyorsanız bunu genellikle çok fazla teknik bilgi olmadan yapabilirsiniz.

FLAC Dosyalarının Artıları

Ses Kalitesi – FLAC dosyaları kayıpsızdır, yani orijinal kaydın tüm kalitesini korurlar. Seste herhangi bir bozulma olmadığından kliplerinizi, dinlenilmek üzere tasarlandıkları şekilde dinlemenize olanak tanır.
Daha Küçük Boyut – Sıkıştırılmamış ses dosyaları çok fazla yer kaplayabilir. FLAC ses dosyaları kaliteden ödün vermeden %50'den %70'e kadar azaltılabilir.
Gönderilmesi Daha Kolay – Küçük boyutları nedeniyle FLAC dosyalarının bulut tabanlı uygulamalar ve hatta e-posta aracılığıyla arkadaşlarınıza ve ailenize aktarılması çok daha kolay ve hızlıdır.
Her Yerde Çalışır – FLAC dosyalarının oynatılmayacağı neredeyse hiçbir cihaz yoktur. Bu dosyaları cihazınızda oynatmak için belirli codec bileşenlerine veya uygulamalara ihtiyacınız yoktur.
Ücretsiz – FLAC, tamamen ücretsiz bir dosya formatı olduğundan dijital ses dosyalarıyla eşanlamlı hale geldi. Bunları kullanmak için herhangi bir sağlayıcıyı satın almanıza veya bunlara abone olmanıza gerek yoktur.

FLAC Dosyalarının Eksileri

Sınırlı Bit Derinliği/Örnek Hızları – FLAC dosyaları, bit derinliğini ve örnekleme hızlarını sınırlar. Kısacası, bu ölçümleri sınırlamak, rakipsiz, profesyonel kalitede ses elde edemeyeceğiniz anlamına gelir. Ancak ortalama bir insanın çok fazla bir fark etmesi pek olası değildir.
Uyumluluk Sorunları – FLAC çoğu cihazda çalışmasına rağmen, bunları oynatmada sorun yaşayabileceğiniz bazı cihazlar hala vardır. Bu durumda bir dosya dönüştürücünün avantajlarından yararlanmanız gerekecektir.

WAV nedir?

Peki ses arşivleriniz için  WAV veya FLAC'ı mı seçmelisiniz? İşin yapılmasında FLAC mı yoksa WAV mı daha iyi? Doğru seçimi yapabilmek için WAV'ın niteliklerini ve dezavantajlarını da bilmeniz gerekir.

WAV, Dalga Biçimi Ses Dosyası Formatı olarak çevirebileceğimiz "Waveform Audio File Format" anlamına gelir ve .wav veya .wave dosya uzantılarıyla görünebilir. Bazen bu dosya formatının WAVE olarak anıldığını duyabilirsiniz.

WAV, bilgisayar dünyasının iki büyük şirketi Microsoft ve IBM'in ortaklığıyla geliştirilmiştir. Orijinal amacı, ses bit akışlarını Windows işletim sistemini çalıştıran bilgisayarlarda depolamaktı. 1991 yılında piyasaya sürülmesinden bu yana WAV, sıkıştırılmamış ses kliplerini depolamak için önde gelen ses formatı olmuştur. WAV aynı zamanda CD'lerde kullanılan formattır.

WAV, FLAC gibi kayıpsız mıdır ? WAV, formatın eskiliğine rağmen kayıpsız olma özelliğine de sahiptir. Başka bir deyişle, ses çıkışı için WAV'ı seçerseniz epik ses kalitesinin keyfini çıkarmaya devam edebilirsiniz.

WAV dosyalarının sıkıştırılmamış olduğunu, dolayısıyla her zaman FLAC dosyalarından çok daha büyük olacağını unutmayın. Peki buna rağmen WAV FLAC'tan daha mı iyi ? Dosyalarınızda neye öncelik verdiğinize bağlıdır. Sabit diskinizde yer sıkıntısı çekiyorsanız çok fazla WAV dosyası sorun yaratabilir.

Sıkıştırılmamış formu, WAV'ın daha yüksek örnek ve bit hızına sahip olduğu anlamına gelir. Bit derinliği konusunda herhangi bir sınırlama yoktur, dolayısıyla teknik açıdan WAV kalite açısından öndedir.

WAV'ın dezavantajı açık kaynak olmamasıdır. Teknolojinin tamamı IBM ve Microsoft'a ait olduğundan isteyenin kodu yasal olarak manipüle etmesi ve kendilerine uyacak şekilde değiştirmesi mümkün değildir. Bu aynı zamanda her türlü yeniliğin bu iki kurumsal şirkete bağlı olduğu anlamına da geliyor.

WAV ile uyumluluk sorunu yoktur; bu dosyalar herhangi bir cihazda oynatılabilir ve ayrıca eski ve yeni yazılımlarla da sorunsuz şekilde oynatılabilir. Uyumluluk FLAC'ta nadiren sorun olsa da, daha az bilinen işletim sistemleri veya yazılımlarla çalışıyorsanız WAV, beklenmeyen uyumluluk sorunlarından kaçınmak için en iyi seçenektir.

WAV Dosyalarının Artıları

Ses Kalitesi – WAV dosyaları, kalite seviyeleri söz konusu olduğunda üstündür çünkü bu, sıkıştırılmamış bir dosya türüdür. Herhangi bir sıkıştırma biçiminden geçmediği için hiçbir şey kaybolmaz. Dosyalarınız hala pratik olarak orijinaldir.
Sınırsız Bit Derinliği/Örnekleme Hızları – Bu iki kategorinin sıfır sınırlaması vardır, dolayısıyla FLAC ve WAV (WAV kalitesi) tartışmasına açıkça ikincisi hakimdir.
Evrensel Uyumluluk – Bir WAV dosyasını kullanırken uyumluluk sorunlarıyla karşılaşmanız pek mümkün değildir.
Birlikte Çalışması Kolay – Yeni bir ses projesi başlatan herkes, WAV dosyalarıyla çalışmanın ne kadar kolay olduğunu sevecektir.

WAV Dosyalarının Eksileri

Açık Kaynak Değil – WAV dosya biçimini değiştiremezsiniz. Bu, ses teknisyenlerine bu ses dosyası türünden istediklerini elde etme konusunda daha az esneklik sağlar.
Büyük Dosya Boyutları – WAV dosyalarının sıkıştırılmamış yapısı, bunların FLAC dosyalarından oldukça büyük olduğu anlamına gelir. Yeterli hard disk alanınız yoksa WAV dosyaları sorun yaratabilir. Genellikle tek bir WAV dosyası, FLAC dosyasının iki katından daha büyük olacaktır.

FLAC ve WAV: Hangisi Daha İyi?

Yukarıdakilere göre WAV veya FLAC daha mı iyi?

Bu tartışmanın tartışmasız bir kazananı yok çünkü her biri farklı alanlarda daha iyi performans gösteriyor. Ses dosyalarınızla ne yapmak istediğinize ve hangi formatın amacınıza uygun olduğuna karar vermeniz gerekir.

Neyse ki, her iki dosya formatını da dönüştürebilir ve gerekirse birinden diğerine geçiş yapabilirsiniz. Her formatı ne zaman kullanmak isteyebileceğinize karar vermek için bazı önemli FLAC ve WAV noktalarını inceleyelim .

Kayıplı mı, Kayıpsız mı?

Kayıplı ses dosyası türü, sıkıştırıldığında veya dönüştürüldüğünde kalitesini kaybedecek olan dosya türüdür. Yukarıda bahsedildiği gibi WAV ve FLAC dosyaları kayıpsız olarak sınıflandırılır, bu sayede ses kalitesinde ihmal edilebilir bir kayıp yaşanırken sıkıştırılıp dönüştürülmelerine olanak sağlanır.

Başka birine göndermek için sıkıştırmanız veya biri veya diğeri arasında dönüştürme yapmanız gerekiyorsa, herhangi bir şeyi kaybetme konusunda endişelenmenize gerek yoktur.

Sıkıştırılmış ve Sıkıştırılmamış Dosyalar

FLAC ve WAV arasındaki en önemli fark, birincisinin sıkıştırılmış, ikincisinin sıkıştırılmamış olmasıdır. FLAC sıkıştırılmış bir dosyadır, oysa WAV teknik olarak orijinal ses dosyasının mükemmel bir kopyasıdır.

İnsanlar genellikle FLAC'ı tercih ediyor çünkü cihazlarında önemli ölçüde daha az yer kaplıyor. FLAC dosyaları aynı WAV dosyasından %70'e kadar daha küçük olabilir. Bir müzik profesyoneli değilseniz, WAV yerine FLAC'ı tercih ettiğinizde ses kalitesinde gözle görülür bir fark görmezsiniz.

Asıl endişeniz depolama alanı ise FLAC bu kategorinin açık ara kazananıdır. Akıllı telefon ve tablet kullanan kişilerin dosya formatı olarak FLAC'ı seçmelerinin nedeni de budur çünkü masaüstü bilgisayar kullanan biri kadar oyun oynayacak alana sahip değillerdir.

Örnekleme Hızı (Sampling Rate) ve Bit Derinliği (Bit-Depth)

Bir ses dosyasının örnekleme hızı (sampling rate) ve bit derinliği (bit-depth) , sesin dijital alanda ne kadar doğru kaydedildiğini size söyler. Bu kavramların her ikisinin de teknik özellikleri normal olarak sıradan bir kişinin anlayabileceği bir konu değildir. Ancak bit derinliği ve örnekleme hızı ne kadar yüksek olursa ses kalitesinin de o kadar yüksek olacağını anlamalısınız.

Örnekleme hızları her zaman kilohertz veya hertz cinsinden ifade edilirken, bit derinliği bit sayısıyla tanımlanır.

Peki örnekleme hızı nedir?

Örnekleme hızı, ses dosyasını işleyen yazılımın bir ses dosyasını saniyede kaç kez örnekleyebildiğidir. Örneğin, örnekleme hızı 196kHz olan bir dosyanız varsa, ses işleme yazılımınız dosyayı tek bir saniyede 196.000 kez örnekleyebilir.

Bit derinliğine bakarsak 32 bit gibi yüksek bir bit derinliğine sahip olabilirsiniz. Bu, işleme yazılımınızın söz konusu dosyayı örneklerken yararlandığı bilgi miktarıdır. Sayı ne kadar yüksek olursa yazılımınızın o kadar fazla bilgiyle çalışması gerekir.

FLAC'ın örnekleme hızları ve bit derinliği konusunda sınırları olduğunu söylemiştik, oysa WAV'ın böyle bir kısıtlaması yoktur. Ses dosyalarınızın kalitesi bağlamında bu ne anlama geliyor?

WAV sıkıştırılmamış olduğundan örnekleme hızları ve bit derinliği ile ilgili her şeyi korur. FLAC dosyasından daha fazla yer kaplamasının nedeni de budur. Bu nedenle WAV FLAC'tan daha mı iyi ? Şart değil. FLAC, sıkıştırma işlemi boyunca belirli ayrıntıları kaybedecek olsa da yine de kayıpsızdır. FLAC dosyalarında önemli bir kalite kaybı yoktur.
 

Ücretsiz ve Açık Kaynak

FLAC açık kaynaklı bir dosya formatıdır, oysa WAV değildir. FLAC tamamen ücretsiz bir dosya formatıdır ve herkes tarafından değiştirilebilir. Yepyeni bir ses projesi üzerinde çalışıyorsanız ve bazı değişiklikler yapmanız gerekiyorsa FLAC, deneyiminizi istediğiniz gibi özelleştirmenize olanak tanıyan formattır.

Ne yazık ki WAV'ın patenti Microsoft tarafından alınmıştır. En son yeniliklerin uygulanması da dahil olmak üzere dosya formatını yalnızca teknoloji devi değiştirebilir.

Bu insanların çoğunluğu için önemli mi? Kesinlikle hayır. Son derece teknik bir işlevi yerine getirmediğiniz sürece, birinin açık kaynak olması, diğerinin olmaması muhtemelen düşüncenizde yer almayacaktır. Dosya formatının bazı yönlerini değiştirmek istiyorsanız, WAV dosyanızı FLAC'a dönüştürmeniz yeterli; hazırsınız.

Depolama alanı

Tipik olarak depolama alanı, hangi dosya formatının daha iyi olduğuna karar vermede en kritik husustur. Çok fazla ses dosyasına sahip olan kişiler, arşivlerinin bilgisayarlarında ne kadar yer kaplayacağı konusunda endişe duyabilirler.

Sıkıştırılmış dosya formatı olarak FLAC bu savaşı kesinlikle kazanır. WAV sıkıştırılmamış bir dosyadır ve cihazınızda çok daha fazla yer kaplar. Ayrıca diğer cihazlara aktarımı ve indirmesi de daha uzun sürecektir. İletim hızı sizin için önemliyse FLAC kullanılacak en iyi dosya formatıdır.

Dosya Dönüştürme

FLAC ve WAV, yeterince hızlı dönüştürülebilen iki dosya formatıdır. Dönüşüm FLAC'tan WAV'a ve WAV'dan FLAC'a olmak üzere her iki yönde de yapılabilir.
Her iki dosya formatı da kayıpsız olduğundan, bir formattan diğerine geçiş yaptığınızda hiçbir şey kaybetmezsiniz. Çok sayıda müzik dosyasını harici bir sabit sürücüye kaydetmek artık daha iyi depolama için FLAC'a dönüştürürken herhangi bir bozulmayı kabul etmek zorunda olduğunuz anlamına gelmez.
Bu dosyaları birinden diğerine nasıl dönüştürürsünüz?
Her iki dosya da dönüştürülecek kadar basittir. Dosyalarınızı otomatik olarak dönüştürecek çok sayıda ücretsiz yazılım seçeneği vardır. Dosya dönüştürme, dosyanızı seçmeyi ve onu hangi formata dönüştürmek istediğinize karar vermeyi içerir. Düğmeye tıklayın, birkaç dakika bekleyin; dosyanız dönüştürülmüş olacaktır.
Dosya bozulmasının bir olasılık olduğunu unutmayın. Güvenliğiniz için, bir şeyler ters giderse diye her dosyanın bir kopyasını her iki biçimde de saklamayı deneyin.

Diğer Ses Dosyalarına Karşı Ses Kalitesini Ölçme

FLAC veya WAV formatını kullanmak, diğer dosyalara kıyasla ses kalitesinde bir fark yaratacaktır. FLAC veya WAV'ın ses kalitesinde çok az fark vardır.

Özel ekipman

FLAC veya WAV dosyasından gelen HD sesin oynatılması için özel bir ekipman veya yazılım gerekmez. Bilgisayarınızın varsayılan medya oynatıcısı, herhangi bir özel indirmeye gerek kalmadan her iki dosya türünü de işleyebilecektir.
En iyi ses kalitesini elde etmek için doğru ses ekipmanına yatırım yapmanız gerektiğini unutmayın. Harika bir kulaklık çifti her sesi kristal netliğinde duymanızı sağlayacaktır.

WAV ve FLAC En İyi Ses Dosyası Formatları mı?

FLAC ve WAV, ses dosyaları için altın standart dosya formatları arasında kabul edilir (gerçekten ileri düzey kullanıcılar ayrıca WMA (Windows Media Audio), MQA (Master Quality Authenticated) ve DSD'yi (Direct Stream Digital)  de deneyebilir). Kullanabileceğiniz çok sayıda dosya formatı vardır. Sesinizden en iyi kaliteyi elde etmek, kusursuz ses kalitesini geliştirmek ve korumak için doğru formatı seçmek anlamına gelir.

Eski sesin dijitalleştirilmesi söz konusu olduğunda, birçok insan kullanım kolaylığı ve başlangıçta orijinal kayıtların mütevazı kalitede olması nedeniyle doğrudan MP3' seçer. Daha ileri düzey kullanıcılar yüksek kaliteli WAV dosyalarını tercih eder.
Ancak ileri düzey kullanıcılar için FLAC' da çok kötü olmayan seçenek olabilir. Yeni dosya formatlarını deneme imkanınız varsa, denemenizi tavsiye ederim. Ancak eski analog sesinizden en iyi şekilde yararlanmak istiyorsanız en iyi yol WAV dosya formatıdır.

Müzikli güzel günler dilerim. İster WAV ister FLAC ama MP3 değil.   
   

26 Eylül 2023 Salı

Tahir Minareci Adını Duydunuz mu?

Yaşı benim gibi ileri olanlar bilirler gençlik yıllarımızda kasetler ve plaklar vardı müzik dinlemek için. Plaklar pahalı olduğu için kasetler daha yaygındı ve genellikle insanlar ulaşılabiyordu. Ayrıca kasetlerin korsanını yapmakta mümkündü. CD teknolojisi müzik dünyasına girince meraklıları dışında kaset ve plaklar gözden düştü. 

Son yıllarda plak tekrar popüler olmaya başladı. Plaklara olan bu ilgi yavaş yavaş kasetlere de dönmeye başladı. Tabi bunda en büyük etken plak fiyatlarının özellikle dönem plakların fiyatlarının anormal artması. Kasetlere olan ilgi kaset fiyatlarını da yükselme trendine soktu. Ayrıca kasetlerin hepsi dönem. Yeni üretim yok. Geçen hafta sonu Bursa'da Nilüfer Agora kapalı pazar yerinde her ayın üçüncü pazar günü düzenlenen Antika Pazarında  bir kaset için 750 TL istendiğini duydum. Daha birkaç yıl öncesi kasetler 2, 5, 10 TL gibi fiyatlara satılıyordu. Şimdilerde 40-50 TL civarında. Bende plak fiyatlarındaki artış karşısında kasetlere yöneldim. Bence kasetler eğer kayıt iyi ise, nem ve ısıdan korunmuş ise plaktan çok daha iyi olabilir.

Sizde kasetlere ilgili iseniz kasetler üzerinde bu logo olanına hiç rastladınız mı? Bu kasetler Minareci adı ile bilinen Tahir Minareci tarafından yayınlandı.

Tahir Minareci, 1923 doğumluydu. 30 lu yaşlarda İstanbul'da deri kösele toptancılığı yaptı. 1960 ihtilalinden sonra işini kaybetti. Binlerce Türk gibi 1964'de çoluğu çocuğu toplayıp Sirkeci Garı’ndan trene bindi ve gurbetin yolunu tuttu. Münih’e yerleşti. Çeşitli işlere girip çıktı. Ama bir türlü yaptığı o işleri sevemedi.

Derken bir konu dikkatini çekti. Almanya’da yaşayan gurbetçilerimiz müziğe hasretti. Ve onlara Türkiye’de yapılan plakları, kasetleri sunacak, Almanya’da yeni sanatçıların yeni hatta ilk kasetlerini çıkartacak bir firma yoktu.

Münih’teki Türk işyerlerinin yoğun olduğu Bayer ve Goethe Caddesi üzerindeki kaset ve plak satan dükkânların sayısı her geçen gün artıyordu. Bu dükkânların sahipleri Türkiye’den arabalar dolusu kaset ve plak getiriyor, ancak çok kısa zamanda hepsi tükeniyordu.

Türkiye’de çıkan kasetlerin Almanya’ya getirilmesinin zahmetli ve pahalı bir iş olduğu fark edince Türkiye’deki sanatçılarla anlaşarak onların kasetlerini Almanya’da basmaya ve satmaya karar verdi.

Türk’ün yaptığı müziği gurbetçinin ayağına getirecekti. Ve Minareci adını verdiği  şirketini kurdu. Onu Uzelli ve Türkola şirketleri izledi. Türkola’nın kurucusu ise fabrika işçisi olarak gelen kadın bir işçimizdi. O da altı çocuklu Malatya'lı bir ailenin kızı olan Yüksel Özkasap'tı.

Yaz tatillerinde Türkiye’ye geldiklerinde, ilk iş olarak Unkapanı’ndaki plakçılar çarşısına koşarak yeni kasetleri toplayan gurbetçiler, artık Türkiye ile aynı anda çıkan tüm kasetlere sahip olabiliyorlardı.

Türk Müziği, Halk Müziği, Arabesk, Türk Pop Müziği.. Ne ararsanız vardı. Çok kısa sürede binlerce çeşit kaset; vatan hasreti, aşk acısı, sevda çeken gurbetçilerimize ulaşmaya başlamıştı.

Minareci; kısa bir sürede Almanya’nın hatta Avrupa’nın en büyük müzik kuruluşlarından biri olup çıktı. Hatta hatta İbrahim Tatlıses, Zeki Müren, Ferdi Tayfur, Orhan Gencebay, Yunus Bülbül, Müslüm Gürses, Emel Sayın, Kibariye, Hakkı Bulut, Gülden Karaböcek ve daha birçok ünlü sanatçının kasetlerini Türkiye’de çıkmadan önce Avrupa’da yaşayan gurbetçilerimize ulaştırmaya başlamıştı Tahir Minareci.


 

Video kasetler piyasaya çokmaya başlayınca video kaset işine de girdi. Başkaları bir VHS veya betamax filmi 100 Mark’a satarken Minareci 3 filmi 110 Mark’a verirdi. Sırf gurbetçi kardeşlerimiz vatan hasretlerini gidermek için sevinsin ve karşı tarafa fazla para ödemesin diye.


 

Böylesine insan, adam gibi adamdı. Münih’in efsanevi iş adamı Tahir Minareci, 3 Ocak 2014 Cuma günü 91 yaşında hayata gözlerini yumdu. Uzun süredir hastalıklarla savaşan ve Münih’te yaşamını yitiren Minareci için Münih’in Pasing semtindeki DİTİB Hacı Bayram Camisi’nde cenaze namazı kılındı.

1964’de Münih’e gelen Minareci 1969’da ilk Türkçe müzik ve 1980’de de video kasetlerini çıkarmıştı. Bugün meşhur olan pek çok sanatçının ilk kasetleri Minareci etiketi ile yayınlanmıştı. Türk işyerlerinin yoğun olduğu tren garı yakınlarındaki Bayer ve Goethe caddesi üzerindeki Export-Import mağazaları çok ünlüydü.





 

 

25 Eylül 2023 Pazartesi

Plak Diğer Ses Formatlarını Geride Bırakır mı ?

 

Gerçek müzik hayranları, en sevdikleri albümleri ve parçaları dinlerken mümkün olan en iyi ses kalitesini elde etmek isterler; bu nedenle çoğu zaman bütçelerini de zorlayarak mümkün olan en iyi ses sistemini kurmaya çalışırlar. Ancak yüksek kaliteli ses, kullandığınız hoparlörlerin, hifi cihazların ötesine geçer. İster en son mobil uygulamalar üzerinden müzik dinlemeyi tercih edin, ister CD çalarınıza, kasetçalarınıza, pikabınıza, makaralı teybinize güvenin, müziğin kaydedildiği medya formatı (kaset, plak, makara band, dijital ortam gibi) önemlidir.

Her medya formatının güçlü ve zayıf yönleri vardır. Birçok plak tutkunu, en sevdiğiniz şarkıları tüm ihtişamıyla yakalamak istiyorsanız, - özellikle de rock, folk ve R&B (Rhythm and blues) 'nin en parlak döneminden kalma eski müzikleri - size bir  pikap önerecektir. Bu her zaman doğru mudur?

Plakların diğer formatlara göre avantajlı olduğu yer

Plaklarda bir yeniden diriliş görmemizin bir nedeni var - ve bu sadece koleksiyonlarına eklemek için sanatçıların dönem baskısı LP'lerini kapan plak avcıları değil. Evet, plakların son zamanlardaki popülaritesinde kesinlikle duyusal bir unsur var; dijital ortamdaki parçaları karıştırmak yerine o plağı elinizde tutmanın daha iyi olduğu hissi. Ancak burada bundan çok daha fazlası var. 50'li, 60'lı, 70'li ve hatta 80'li yılların pek çok popüler müziği plak formatları göz önünde bulundurularak kaydedildi.

Buna karşılık, çoğu dijital ortam, dosya boyutunu en aza indirecek şekilde sıkıştırılır, böylece çeşitli cihazlara düzgün bir şekilde sığar ve iletişim ağları arasında kolayca iletilebilir. Yayın hizmetleri, ses sıkıştırma teknolojisi olmadan uygulanamaz.

Ses dosyaları sıkıştırıldıklarında aslına uygunluğunu bir miktar hatta oldukça kaybeder, bu da dinleyicinin parça kaydedilirken titizlikle oluşturulan ses ayrıntılarını kaçırdığı anlamına gelir. Ortalama bir insan için bu büyük bir sorun olmayabilir ancak müzik severler için ses derinliğini kaybetmek kabul edilemez.

Plak sıcaklık sağlar, 'yüksek ses savaşından' kaçınır

Plak hayranları her zaman klasik plaklardan aldıkları "sıcaklıktan" bahseder. Bu nostaljik bir konuşma değildir, gerçek bir ses fenomeni plakta bulduğunuz orta aralıktaki ses,   kulaklarınız için daha hoş, daha sıcak bir ses sağlar. Bu özellikle Beatles, Led Zeppelin veya Pink Floyd gibi klasik rock sanatçılarını dinlerken fark edilir.

90'lı yıllarda müzik şirketleri, sanatçılarının mağazalarda duyulması için dişe diş mücadele ediyordu. Bu sadece şarkılarının mağaza ses sistemlerinde çalınması anlamına gelmiyordu, aynı zamanda onların öne çıkmasını, alışveriş yapanların dikkatini çekmesini ve çevredeki gürültüyü bastırmasını da sağlamak anlamına geliyordu. Bu "yüksek ses  savaşı", son dijital kayıtların daha yüksek ses seviyelerinde kaydedilmesiyle yıllar boyunca şiddetle devam etti. Desibelleri bu şekilde artırmak ses kalitesini zorluyor ve 2000'li yıllardan kalma dijital parçaları ve eski bir LP'yi arka arkaya dinlediğinizde bu hemen fark edilir. Şüphesiz plak kulağa daha iyi gelir.

Dijital medyanın kazandığı yer

Plakların dijitale karşı olduğu tartışmasında, plakların bazı durumlarda daha iyi ses çıkardığına dair önemli bir uyarı var, ancak hepsinde değil - özellikle yeni müziklerde. Hem plak hem de dijital formatta yayınlanan daha yeni albümlerin, ikisi arasında ses kalitesi açısından önemli bir fark gösterme olasılığı daha düşüktür. Parçalar dijital formatlar göz önünde bulundurularak kaydedilmekte ve üretilmekte ve ardından bir plak üzerine basılmaktadır. Bu durumlarda plak  üstünlüğünü kaybeder.

Ayrıca, eski şarkılarla arasındaki aslına uygunluk farkını tamamen ortadan kaldırmasa bile kapatan bazı dijital formatlar da mevcut; örneğin FLAC gibi. Dijital format   birçok alanda plak ritmine sahiptir :

  • Stereo ayırma
  • Daha düşük distorsiyon
  • Frekans tepkisi

Kolaylık açısından bakıldığında dijital öne çıkar. Akıllı telefonunuzdan veya mobil cihazınızdan müzik dinlemek, kayıtları çıkarıp diğer tarafı dinlemek için her üç veya dört şarkının üzerinden geçmekten çok daha kolay ve kullanışlıdır.

Bununla birlikte, plak her zaman tamamen kayıpsız bir format olacaktır, bu da tam olarak sanatçının amaçladığını duyacağınız anlamına gelir. Sonuçta bu çeşitli nüansları dengelemek ve dinleme deneyimi için neyin en önemli olduğuna karar vermek dinleyiciye kalmıştır.

En sevdiğiniz klasik sanatçıları duyulmaları gerektiği şekilde dinleme konusunda ciddiyseniz ve daha kapsayıcı bir dinleme deneyiminin tadını çıkarıyorsanız, gidilecek yol plaktır. Dijital medyanın LP'lerle ses kalitesi arasındaki farkı kapattığı inkar edilemez ve müzik ve MP3 akışının rahatlığı birçok müzik hayranı özellikle günümüz gençleri için belirleyici bir faktör olabilir.

Müzikle kalın ister plak ister dijital olarak.