elementary OS 8

Linux dünyasında birçok seçenek var.  Bunlar dağıtım (distro) olarak adlandırlıyor. Bütün hepsinin çekirdek (Kernel) aynı olmasına rağmen Masaüstü Ortamı (Desktop Enviroment), Pencere Yöneticisi (Window Manager) ve dağıtım ile birlikte gelen uygulamalar farklı olabiliyor. Bu da kullanıcının zevkine göre tercih yapmasına imkan veriyor. Kullanıcı Windows ve MacOS işletim sistemlerinde olduğu gibi Microsoft ve Apple 'ın tercih ettiği masaüstünü, pencere yöneticisini ve uygulamaları kullanmak zorunda değil. Linux yapısı ve bileşenleri hakkında daha fazla ilgi için bu konudaki makaleme bakabilirsiniz. 

Bugün sizlere özellikle Mac bilgisayar kullananların tercih edeceğini düşündüğüm bir Linux dağıtımından bahsedeceğim.

elementary OS

Bu benzersiz Ubuntu tabanlı elementary OS dağıtımının en son sürümü olan elementary OS 8 yayınlandı.

 

Ubuntu 24.04 LTS tabanı üzerine inşa edilen ve Linux 6.8 çekirdeğiyle desteklenen elementary OS 8, hem Pantheon masaüstü ortamına, hem temel uygulamalarına hem de genel kullanıcı deneyimine önemli iyileştirmeler getiriyor .

Geliştiriciler, bu sürümde yeni bir güvenli oturum oluşturma (Wayland kullanılarak, ancak şu anda varsayılan olarak kullanılmıyor), yeni bir dock ile geliştirilmiş çoklu görev ve "kapsayıcı tasarımla çeşitli topluluklarımızı güçlendirme" gibi çeşitli alanlara odaklandıklarını söylüyor. 

elementary OS 8 Yeni Özellikler

Geçtiğimiz yılın Ocak ayında Elementary OS 7'nin piyasaya sürülmesinden (ve o zamandan bu yana gelen seri güncellemelerinden) bu yana çok şey değişti.

En küçük değişikliklerden biriyle başlayalım: Super tuşuna basmak (klavyelerde Windows tuşu olarak ta bilinen üzerinde Windows logosu olan tuş) ,  elementary OS 8'de varsayılan olarak Uygulamalar menüsünü açar , daha önceki gibi kısayollar hile sayfasını değil. Masaüstünün kutudan çıktığı haliyle çalışma biçimindeki bu değişiklik uzun zamandır isteniyordu.

Neden şimdi? elementary'den Danielle Foré şöyle diyor: "Bu bizi diğer masaüstleri ve işletim sistemlerinin varsayılanlarıyla daha uyumlu hale getiriyor ve umarız bu kısayollara güvenerek dolaşmak isteyen kişiler için daha rahat olur."

Eski davranışı tercih edenler Sistem Ayarları → Klavye bölümünden bunu tekrar etkinleştirebilirler .

Yeni Dock (Rıhtım)

Elementary OS 8.0'daki yeni masaüstü Dock , geliştirilmiş çoklu görev özellikleri (ve biraz yeni bir görünüm) sunuyor.

Artık birden fazla pencere açıkken bir dock simgesine tıkladığınızda, bir pencere yayılması tetikleniyor ve böylece Pantheon masaüstünün özel çoklu görev görünümünü etkinleştirmenize gerek kalmadan istediğiniz belirli pencereyi hızla seçebiliyorsunuz.

Yeni Hızlı Ayarlar Menüsü

Yeni Hızlı Ayarlar  menüsü, genel eylemlere (karanlık modu etkinleştirme gibi), oturum yönetimine (oturumu kapatma, kapatma vb.) ve erişilebilirlik kontrollerine (ekran okuyucuyu etkinleştirme ve metin boyutunu ayarlamak için bir kaydırıcı sunma gibi) erişimi basitleştiriyor .

Bu tür geçiş tabanlı kontrol panelleri, macOS, Windows ve GNOME Shell'in sunduğu sürümlerle modern masaüstlerinde giderek daha yaygın hale geliyor. 

Bulanık öğeler

Görsel olarak Elementary OS, imza stilini korurken , oturum açma ve kilit ekranlarında ve macOS Mission Control tarzı çoklu görev görünümünde masaüstü duvar kağıdınızın bulanık bir versiyonunu göstererek modern trendleri benimsiyor .

Ayarlar

Elementary OS 8'de Ayarlar'ın ekran uyarlamalı koşullandırmadan daha fazla seçenek sunan yeniden tasarlanmış panellere kadar çeşitli iyileştirmelerden geçtiği söyleniyor.

Bunlar arasında, Uygulama paneli, bir dizi Flatpak uygulama izni ve portal erişimini barındıracak şekilde yepyeni bir tasarıma sahip; Güç bölümü ise artık dahili cihazlar (pil gibi) ve bağlı cihazlar (fareler ve klavyeler gibi) için pil şarj seviyelerini gösteriyor.

Sürücü yönetiminin artık Sistem panelinde yer almasıyla, temel geliştiricilerin söylediğine göre NVIDIA GPU'ları gibi birden fazla sürücü seçeneği sunan cihazlar için doğru sürücüleri seçmeyi kolaylaştıran büyük bir makyaj yapılmış.

Diğer değişiklikler

Ayarlarla ilgili olarak, elementary OS 8 sistem güncellemelerini (yani Ubuntu depolarından -Linuz dünyasında repo olarakadlandırlına, uygulamları ilgisayar kurulduğu depolar- gelen DEB tabanlı güncellemeleri) AppCenter'dan çıkarıp  Ayarlar uygulamasındaki Sistem panelindeki bir sekmeye taşıyor .

Flathub artık AppCenter'da, elementary'nin kendi Flatpak deposuyla (ücretli uygulamaları destekler) birlikte kutudan çıktığı haliyle etkindir . Bazı uygulamalar her ikisinde de mevcuttur, bu nedenle tercih ettiğiniz kaynağı seçmek için uygulama listeleme sayfasındaki açılır menüyü kullanın.

 Elementary OS 8'deki diğer değişiklikler:

• İlk çalıştırma sihirbazında iyileştirilmiş gezinme
• Çeşitli erişilebilirlik iyileştirmeleri
• Renk sıçramalı yeni imleçler
• Videolar uygulaması yeniden tasarlandı
• Yeni Yazı Tipleri uygulaması
• Wayland tabanlı  Güvenli Oturum mevcuttur
• Pipewire artık varsayılan ses sunucusudur

Elementary OS 8'i indirin

Elementary OS 8'i  elementary project web sitesinden indirmek için 'istediğiniz kadar ödeyin' tutarını girmeniz gerekir. Elementary OS'u ücretsiz indirmek istiyorsanız, özel tutar olarak '0' girin.

Linux ile özgür bağımsız günler.

Fedora Workstation 41 Yayınlandı. Yenilikler

 

Fedora Workstation 41, özgür, açık kaynaklı yazılımların önde gelen sağlayıcılarından biri olan Fedora Projesi'nin en son sürümüdür. Bu makalede, Fedora Workstation'ın en yeni sürümündeki kullanıcıya yönelik değişikliklerden bazılarına bakalım. 

GNOME 47

Fedora 41 iş istasyonunda, GNOME yazılım sürümünün sunduğu en son özelliklerin keyfini çıkarabilir ve ayrıca bir dizi sistem geliştirmesinden faydalanabilirsiniz! 

Vurgu Renkleri

GNOME 47 ve Fedora Workstation 41'de yer alan en büyük özelliklerden biri, GNOME arayüzlerinin standart mavi vurgu rengini özelleştirme seçeneğidir. Artık canlı renkler arasından seçim yapabilirsiniz ve özelleştirme bundan daha kolay olamazdı - sadece Görünüm ayarından bir renk seçin ve benzersiz bir masaüstünün tadını çıkarın!

Gelişmiş Küçük Ekran Desteği

Bu eklenen destek, daha düşük çözünürlüklü ekranlara sahip kullanıcıların daha iyi bir deneyime sahip olacağı anlamına geliyor; çünkü simgeler daha kolay etkileşim ve daha küçük ekranlarda daha iyi görünürlük için optimize edilecek ve ölçeklendirilecek.

Yeni Stil Diyalog Pencereleri

GNOME 47'de diyalog pencereleri yeni bir stile sahip. Bu, birçok ekran boyutunda kullanılabilirliği arttırmayı amaçlıyor. Bu, herkese fayda sağlıyor, ancak özellikle kompakt dizüstü bilgisayarlar ve mobil cihazlarda çalışan kullanıcılar için ve bu yükseltme, diyalogların daha etkili bir şekilde çalıştığı ve farklı ortamlara sorunsuz bir şekilde uyum sağlayabildiği anlamına geliyor. Daha fazla eğlence için, özel vurgu renkleriyle deneyin!

IPU6 Kamera desteği

Fedora Workstation 41'de, Fedora Linux'a IPU6 CSI alıcısını kullanarak Intel IPU6 takılı MIPI kameralar için entegre destek var ve libcamwera'nın 0.3 yazılım ISP desteği Firefox'ta PipeWire aracılığıyla eklenmiş. Bu, daha yeni kamera modellerine sahip kullanıcılar için çok daha iyi bir deneyim anlamına gelir ve kullanıcılar kameranız açık olduğunda GNOME'daki üst çubukta kamera simgesini görebilecekler.

Nvidia Sürücü Kurulum Desteği

Fedora Linux 41'de secureboot ile Nvidia sürücülerini yükleme desteği var. Kullanıcılar mokutil'i kullanarak sürücüleri yükleyebilir, sürücüleri kendi kendine imzalamak için mokutil ile bir anahtar oluşturabilir ve anahtar için bir parola sağlayabilir. Bir sonraki yeniden başlatmada kullanıcıya anahtarı kaydetmek için mokutil arayüzü sunulur. Mokutil'i kullanma hakkında bir nasıl yapılır için lütfen belgeler sayfasına bakın . Bu desteğin eklenmesiyle, Fedora Linux 41'de Nvidia sürücülerinin kurulumu her zamankinden daha erişilebilir!

Yeni Terminal Uygulaması olarak Ptyxis

Ptyxis, kapsayıcılar için birinci sınıf desteğe sahip GNOME için bir terminaldir ve Flatpak'ler için gerçekten iyi çalışır çünkü bu amaçlanan dağıtım mekanizmasıdır. Bu artık GNOME 47 ve Fedora Workstation 41'deki varsayılan terminal uygulamasıdır ve terminal için uygulamalar yazarken sorunları gidermenize yardımcı olan terminal denetçisi, açık/koyu mod için yerel destek ve kullanıcı tarafından özelleştirilebilir klavye kısayolları gibi özellikler sunar.

Fedora 41 sürümünü aşağıdaki bağlantlardan indirip bilgisayarınıza kurabilirsiniz.

Fedora Workstation Download

Eğer bilgisyarınızda bir önceki bir Fedora sürümü varsa şu şekilde sisteminizi Fedora 41 e yükseltebilirsiniz. Ama öncelikle sisteminizdeki önemli dosyaların yedeğini almayı ihmal etmeyin lütfen.

Öncelikle sisteminizdeki bütün paketlerin güncel olduğundan emin olmak için bu komutu çalıştırın.

sudo dnf upgrade –refresh

Daha sonra yükseltme için gereken plugin’i yüklemeniz gerek. Bu daha önceden yüklenmiş de olabilir.

sudo dnf install dnf-plugin-system-upgrade

Daha sonra herşey hazır olduğuna göre sisteminizi yükseltmeye başlayabilirsiniz.

sudo dnf system-upgrade download --releasever=41

Bu komut ile Fedora 41 için gerekli dosyalar bilgisayarınıza indirilecektir. Eğer bu komut sonunda bazı paketler ve gerekli dependencies (bunun Türkçe karşılığı nedir bilmiyorum ama bazı uygulamaların ihtiyaç duyduğu paketler şeklinde açıklayabilirim) nedeniyle hata mesajı alırsanız yukarıdaki komuta ‐‐allowerasing ilave edin. Bu yükseltmeyi engelleyen bu tür paketlerin silinmesini sağlar.

sudo dnf system-upgrade download --releasever=41 ‐‐allowerasing

Dosyaları indirme işlemi bittiği zaman sisteminiz yükseltme işlmeni başlatmak için

sudo dnf system-upgrade reboot

komutunu çalıştırın. Sisteminiz kapanıp açılacak ve Kernel (Çekirdek) seçim ekranı gelecek. Sistem önceki çekirdek ile açılacak ve sistem yükseltmesi başlayacak. Bu işlem biraz zaman alacaktır. O nedenle bilgisayara ihtiyaç duymadığınız bir zamanda yapmanızı tavsiye ederim.

Benim de güncel olarak kullandığım favori Linux dağıtımı (distro) Fedora ile özgür ve güzel günler dilerim. Şimdi sizleri Fedora 41 ekran görüntüleri ile başbaşa bırakayım.