18 Ağustos 2024 Pazar

Pikap (Plakçalar) Hızı Nasıl Ölçülür?

Plakçalarlar, müzik dinlemenin nostaljik ve benzersiz bir yoludur. Ancak, bir plakçaların doğru hızda dönüp dönmediğini anlamak, kaliteli bir ses deneyimi için son derece önemlidir. Bu hız genellikle "devir" (RPM - revolutions per minute) olarak ifade edilir. Peki, plakçalar hızını nasıl ölçebiliriz?

Plakçalar Hızı Neden Önemlidir?

Plaklar, belirli hızlarda çalınmak üzere tasarlanmıştır. Yaygın olarak kullanılan hızlar şunlardır:
- 33 1/3 RPM: Uzun çalar (LP) plaklar için standart hızdır.
- 45 RPM: Tekli (single) plaklar için yaygın olan hızdır.
- 78 RPM: Daha eski, genellikle 1950'lerden önce üretilen plaklar için kullanılan hızdır.

Plakçalarınızın hızı, bu değerlerden herhangi birine uygun değilse, müzik ya çok yavaş ya da çok hızlı çalınacak, bu da ses kalitesini olumsuz etkileyecektir.

Hızı Ölçmek İçin Gerekenler

Plakçalarınızın hızını doğru bir şekilde ölçmek için birkaç yöntem vardır:

1. Stroboskop Disk Kullanımı:

   - Stroboskop disk, hız ölçümünde en yaygın kullanılan araçlardan biridir. Bu disk üzerinde, farklı hızlarda (33 1/3, 45, 78 RPM) eşleşen çizgiler bulunur.
   - Plak çalarınızın tablasına bu diski yerleştirin ve ışıklı bir kaynak (genellikle floresan ışık) altında döndürün.
   - Eğer çizgiler sabit kalıyorsa, plak çalarınız doğru hızda dönüyor demektir. Eğer hareket ediyorsa, hızı ayarlamanız gerekebilir.

2. Mobil Uygulamalar:

   - Günümüzde, plakçalar hızını ölçmek için akıllı telefon uygulamaları da mevcuttur.  Bu tür uygulamalara örnek ücretsiz olarak Android telefonlara Google Play'den indirebileceğiniz RPM Calculator programı verilebilir.
   - Uygulamayı başlatıp, telefonunuzu plakçalarınızın tablası üzerine yerleştirerek ,plak çalarınızı çalıştırarak doğru hızda olup olmadığını kolayca kontrol edebilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken nokta plakların ağırlığını dikkate alarak telefonunuzun 180 gr dan daha ağır olmamasıdır.

3. Dijital Takometre:

   - Dijital takometre, özellikle daha teknik bir yaklaşım arayanlar için uygundur. Bu cihaz, plak çaların dönüş hızını lazer veya LED ışığı kullanarak ölçer.
   - Plak çalarınızın dönen tablasına takometreyi tutarak hızını tam olarak belirleyebilirsiniz.

Hız Ayarı Nasıl Yapılır?

Eğer plak çalarınızın hızı doğru değilse, genellikle cihazın altında bulunan hız ayar vidaları ile ince ayarlar yapabilirsiniz. Bazı modern plak çalarlar ise dijital hız kontrolü sunar, bu da ayarlama işlemini oldukça kolaylaştırır.

 

Strobe Ne İşe Yarar

Bundan önce iki kavramı açıklamak gerekir. Hız (speed) deyince  (33 1/3, 45, 78 RPM) anlaşılır. Ancak bir hızın ince ayarına ise pitch (Türkçe de ne denir bilmiyorum) kontrol denir.
 
Bazı plakçalarda hızın ince ayarını yapmaya yarayan strobe bulunur.  Strobe üzerindeki flaş ışığı sürekli söner yanar. En yaygın olanlar saniyede 100 (50Hz versiyonu) veya saniyede 120 kez (60Hz versiyonu) dir. Plakçaların tablası noktalar veya çizgilerle işaretlenmiştir. Bir flaş, geçerken her bir satırı aydınlatır. Hız doğru olduğunda işaretlerin hareketi flaş ışığı tarafından "dondurulur". Hızdaki hafif yanlışlık, işaretlerde ileri veya geriye doğru kademeli bir sapma olarak kendini gösterir. Plakçalar üzerindeki kontrollerden hız ayarlanabilir.
 

 

 Sonuç

Plakçalarınızın hızını doğru bir şekilde ayarlamak, müzik deneyiminizin kalitesini doğrudan etkiler. Yukarıda belirtilen yöntemlerle, plakçalarınızın doğru hızda çalışıp çalışmadığını kolayca kontrol edebilir ve gerektiğinde ayarlamalar yapabilirsiniz. Bu sayede, plaklarınızdaki her bir notanın tadını en iyi şekilde çıkarabilirsiniz.

Müzikli güzel günler dilerim.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder